Nowe odmiany są jednym z głównych czynników warunkujących wzrost produkcji roślinnej w rolnictwie. System badań w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego prowadzony przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych pozwala na systematyczne wprowadzanie w gospodarstwach rolnych postępu biologicznego jaki niosą ze sobą nowe odmiany. Na temat prowadzenia tych badań na Podkarpaciu rozmawiano z p.o. dyrektora SDOO w Przecławiu Mirosławem Helowiczem.
- Jakie zadania realizuje SDOO w Przecławiu?
Podstawowymi zadaniami Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Przecławiu jest realizowanie planów badawczo-doświadczalnych Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych. W skład tego planu wchodzi prowadzenie doświadczeń odmianowych w zakresie roślin uprawnych pod względem wartości gospodarczej odmian. Zadaniem SDOO jest również koordynacja realizacji Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) na terenie województwa podkarpackiego. Na bazie tych wyników jest ustalana Lista Odmian Zalecanych do uprawy na terenie województwa (LOZ). SDOO prowadzi również działalność usługową w zakresie doświadczeń dla podmiotów związanych z rolnictwem.
- Na czym polega system PDO?
PDO jest systemem stałych lub okresowych badań wartości gospodarczej odmian gatunków roślin uprawnych o dużym znaczeniu gospodarczym, wpisanych do Krajowego rejestru lub znajdujących się we Wspólnotowych Katalogach Odmian, obejmującym swym zakresem nie tylko doświadczenia odmianowe, ale również odmianowo-agrotechniczne. W skład tych doświadczeń wchodzą serie doświadczeń w poszczególnych województwach lub jednolite w skali całego kraju.
- W jaki sposób jest realizowany system PDO na Podkarpaciu?
Doświadczenia w ramach systemu PDO zakładane są w sześciu punktach badawczych na terenie województwa podkarpackiego. Są to cztery lokalizacje w strukturze COBORU: SDOO Przecław, ZDOO Skołoszów, ZDOO Nowy Lubliniec i ZDOO Dukla, na polach Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Boguchwale, jak również w gospodarstwie indywidualnym. PDO na Podkarpaciu jest wielopodmiotowym systemem doświadczalnym, w którym współpracują ze sobą jednostki i organizacje zainteresowane rozwojem rolnictwa w naszym regionie: Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, Podkarpacka Izba Rolnicza, Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Boguchwale, firmy hodowlano-nasienne, Uniwersytet Rzeszowski, Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Instytut Ochrony Roślin – PIB, związki plantatorów. Doświadczenia te umożliwiają porównanie odmian roślin rolniczych w celu lepszego dostosowania doboru odmian do warunków klimatyczno-glebowych w danym regionie. Corocznie do doświadczeń PDO są wprowadzane odmiany nowo zarejestrowane, jak również usuwane są odmiany, których wyniki zaczynają odbiegać od średniej.
- Jakie korzyści wynikają z realizacji systemu PDO?
Do najważniejszych korzyści wynikających z realizacji systemu PDO w kraju należą:
– Pełniejsze wykorzystanie postępu biologicznego (odmianowego) w rolnictwie,
– Systematyczny dopływ obiektywnej informacji w wartości użytkowej odmian i przydatności do uprawy w kraju jak i różnych jego rejonach, a także stosowaniu różnych poziomów agrotechniki,
– Ułatwienie rolnikom trafnego doboru odmian do uprawy, dostosowanych do lokalnych warunków gospodarowania oraz stosowanej technologii uprawy,
– Regulacja dopływu do krajowego rolnictwa odmian roślin, zarówno z Krajowego rejestru, jak i ze Wspólnotowych Katalogów Odmian.
- Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Przecławiu podpisała w ostatnim czasie z PODR w Boguchwale Porozumienie o współpracy przy organizacji V Krajowych Dni Pola. Co Państwo planujecie przygotować w ramach tego wydarzenia?
W związku z wydarzeniem „V Krajowe Dni Pola Boguchwała 2024” zostanie zaprezentowany kombajn do zbioru poletek doświadczalnych, jak również samobieżny siewnik poletkowy. Są to maszyny wysoce specjalistyczne, dostosowane do prowadzenia działalności badawczo-doświadczalnej. Urządzenia te są dostosowane wielkością i funkcją do wymiarów poletek doświadczalnych. Będą one ciekawym dodatkiem do prezentacji doświadczeń założonych w PODR w Boguchwale. SDOO przygotuje również swoje stoisko, na którym będzie można zapoznać się z wynikami badań prowadzonych w ramach PDO jak również innymi informacjami związanymi z doborem odmian do uprawy. Dużą uwagę poświęcimy podczas tego wydarzenia upowszechnianiu wśród rolników „Listy Odmian Zalecanych do uprawy na obszarze województwa podkarpackiego” tworzonej corocznie na podstawie wyników badań prowadzanych w ramach PDO. Ułatwia ona w bardzo dużej mierze dobór odmian do uprawy w warunkach glebowo-klimatycznych ich gospodarstw oraz stanowi efektywną formę rekomendacji najbardziej przydatnych odmian do praktyki rolniczej.
Rozmawiały: Katarzyna Sitek, Anna Moskal
Galeria
